Một số chính sách pháp luật mới nổi bật 5 tháng đầu năm 2019

14/05/19 9:01 AM

1.  Từ ngày 11/3/2019, quy định về kê khai thông tin Kế toán trưởng trong ĐKKD 2019 có hiệu lực.

Theo Thông tư 02/2019/TT-BKHĐT ngảy 08/01/2019 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư vv sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 20/2015/TT-BKHĐT ngày 01/12/2015 của Bộ hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp, quy định về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán tại các mẫu tại Phụ lục I-1 đến I-5 được cụ thể như sau:

– Trường hợp doanh nghiệp kê khai hình thức hạch toán độc lập tại chỉ tiêu Hình thức hạch toán thì bắt buộc phải kê khai thông tin về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán tại chỉ tiêu Thông tin về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán.

–  Trường hợp doanh nghiệp đang đăng ký kinh doanh, chưa thể ký hợp đồng lao động để thuê Kế toán trưởng hay người Phụ trách kế toán nên không thể kê khai thông tin phần này được thì tại thời điểm đăng ký thành lập doanh nghiệp, người thành lập doanh nghiệp không bắt buộc phải kê khai thông tin về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán trong Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.

2. Từ ngày 01/01/2019, chính thức tăng lương tối thiểu vùng

Ngày 16/11/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định 157/2018/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động.

Theo Nghị định này, từ thời điểm 01/01/2019, mức lương tối thiểu vùng được áp dụng như sau:

– Vùng I: 4,18 triệu đồng/tháng;

– Vùng II: 3,71 triệu đồng/tháng;

– Vùng III: 3,25 triệu đồng/tháng;

– Vùng IV: 2,92 triệu đồng/tháng.

So với năm 2018, mức lương tối thiểu vùng tăng từ 160.000 đồng/tháng – 200.000 đồng/tháng.

Mức lương tối thiểu vùng là mức thấp nhất làm cơ sở để doanh nghiệp và người lao động thỏa thuận và trả lương cho người lao động. Với người đã qua học nghề, đào tạo nghề, mức lương phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương tối thiểu vùng trên.

3. Từ ngày 01/01/2019, doanh nghiệp dưới 10 lao động được miễn tổ chức hội nghị người lao động

Ngày 07/11/2018, Chính phủ ban hành Nghị định 149/2018/NĐ-CP quy định chi tiết khoản 3 Điều 63 Bộ luật Lao động về thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc.

Theo Nghị định này, doanh nghiệp sử dụng dưới 10 người lao động được miễn tổ chức hội nghị người lao động và ban hành Quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc bằng văn bản.

Một điểm mới khác của Nghị định này là yêu cầu người sử dụng lao động phải công khai 07 nội dung sau:

– Việc trích nộp kinh phí công đoàn, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp;

– Việc trích lập, sử dụng quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi và các quỹ do người lao động đóng góp (nếu có);

– Tình hình thực hiện thi đua, khen thưởng, kỷ luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động;

– Tình hình thực hiện nhiệm vụ, sản xuất, kinh doanh;

– Nội quy, quy chế và các văn bản quy định khác của doanh nghiệp liên quan đến nghĩa vụ, quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động;

– Thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể khác mà doanh nghiệp tham gia;

– Nghị quyết Hội nghị người lao động.

Nghị định này có hiệu lực từ ngày 01/01/2019.

4. Từ ngày 03/3/2019, 06 trường hợp đăng ký biện pháp đảm bảo bằng tàu bay, tàu biển

Ngày 17/01/2019, Bộ Tư pháp ban hành Thông tư 01/2019/TT-BTP hướng dẫn một số nội dung về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng tàu bay, tàu biển.

Theo đó, có 06 trường hợp đăng ký biện pháp đảm bảo bằng tàu bay, tàu biển, cụ thể: Cầm cố tàu bay, thế chấp tàu bay; thế chấp tàu biển; Bảo lưu quyền sở hữu trong trường hợp mua bán tàu bay, tàu biển có bảo lưu quyền sở hữu; Thay đổi nội dung, biện pháp đảm bảo bằng tàu bay, tàu biển đã đăng ký; Sửa chữa sai sót nội dung biện pháp bảo đảm bằng tàu bay, tàu biển đã đăng ký do lỗi của cơ quan đăng ký…

Người đăng ký biện pháp đảm bảo phải lập phiếu yêu cầu. Trên phiếu phải có đầy đủ chữ ký, con dấu của bên đảm bảo hoặc bên nhận đảm bảo hoặc người được các bên tham gia đảm bảo ủy quyền, trừ trường hợp xóa đăng ký biện pháp đảm bảo bằng tàu bay, tàu biển.

Đối với trường hợp xóa đăng ký biện pháp bảo đảm thì phiếu yêu cầu đăng ký phải có chữ ký của bên nhận bảo đảm, bên bán tài sản. Nếu phiếu đăng ký không có đủ các chữ ký như trên thì hồ sơ xóa đăng ký phải có văn bản đồng ý xóa đăng ký biện pháp bảo đảm của bên nhận bảo đảm, bên bán tài sản.

Ngoài ra, Thông tư còn quy định cụ thể về việc kê khai thông tin yêu cầu đăng ký, ghi nội dung đăng ký biện pháp bảo đảm bằng tàu bay, tàu biển vào sổ…

Thông tư có hiệu lực từ ngày 03/03/2019.

5. Từ ngày 01/3/2019, các ngân hàng phải tuân thủ giới hạn sở hữu cổ phần

Ngày 28/12/2018, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 46/2018/TT-NHNN quy định về thời hạn, trình tự, thủ tục chuyển tiếp đối với trường hợp cổ đông lớn của một TCTD và người có liên quan của cổ đông đó sở hữu cổ phần từ 5% trở lên vốn điều lệ của một TCTD khác.

Theo đó, TCTD phối hợp với cổ đông lớn rà soát, xác định danh sách cổ đông lớn và người có liên quan của cổ đông đó sở hữu cổ phần từ 5% trở lên vốn điều lệ của một TCTD khác.

TCTD đầu mối phối hợp với TCTD khác, nhóm cổ đông lớn có liên quan lập kế hoạch khắc phục việc sở hữu cổ phần vượt giới hạn.

Chậm nhất ngày 31/12/2020, tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhóm cổ đông lớn có liên quan tuân thủ quy định tại Luật các tổ chức tín dụng.

Thông tư 46/2018/TT-NHNN có hiệu lực kể từ ngày 01/3/2019.

6. Từ ngày 11/3/2019, thay thế toàn bộ biểu mẫu sử dụng trong đăng ký doanh nghiệp

Ngày 08/01/2019, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư 02/2019/TT-BKHĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 20/2015/TT-BKHĐT ngày 01/12/2015 của Bộ hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp.

Ban hành kèm Thông tư này là 86 biểu mẫu gồm 41 mẫu văn bản quy định cho doanh nghiệp/hộ kinh doanh và 45 mẫu văn bản quy định cho Cơ quan đăng ký kinh doanh, điển hình:

– Mẫu Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH một thành viên, công ty TNHH hai thành viên trở lên, công ty cổ phần, công ty hợp danh;

– Mẫu danh sách thành viên công ty TNHH hai thành viên trở lên, danh sách cổ đông sáng lập, danh sách thành viên công ty hợp danh, danh sách người đại diện theo ủy quyền;

– Mẫu Giấy đề nghị cấp đổi sang giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đối với doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế: Phụ lục II-17;…

Đồng thời, Thông tư cũng sửa đổi một số quy định tại Thông tư 20 cho phù hợp với Nghị định 108/2018/NĐ-CP ngày 23/8/2018.

Thông tư 02/2019/TT-BKHĐT sẽ có hiệu lực từ ngày 11/3/2019.

7. Từ ngày 08/3/209, việc quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng

Ngày 21/01/2019, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội ban hành Thông tư 04/2019/TT-BLĐTBXH về việc hướng dẫn thực hiện quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với Quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Theo đó, các chế độ quy định tại Thông tư này được áp dụng để xác định quỹ tiền lương, thù lao, tiền thưởng và trả lương, thù lao, tiền thưởng từ ngày 01/01/2019, cụ thể:

– Hệ số lương tăng thêm so với mức lương cơ bản gắn với mức chênh lệch thu trừ chi (Hln) như sau: mức chênh lệch dưới 03 tỷ, Hln  tối đa bằng 0,3; mức chênh lệch từ 03 đến dưới 05 tỷ thì Hln tối đa bằng 0,5; mức chênh lệch từ 05 đến dưới 10 tỷ thì Hln tối đa bằng 0,7; mức chênh lệch từ 10 tỷ trở lên thì Hln tối đa là 1,0.

– Mức tiền lương bình quân, quỹ tiền lương kế hoạch, quỹ tiền lương thực hiện của người quản lý chuyên trách được tính bằng: Lương cơ bản + lương cơ bản nhân hệ số lương tăng thêm.

Bên cạnh đó, Thông tư còn quy định cụ thể về thang lương, bảng lương, phụ cấp; quản lý lao động, xác định quỹ tiền lương, phân phối tiền lương, tiền thưởng… 

 Thông tư có hiệu lực từ ngày 08/03/2019.

8. Công bố Danh mục 272 bến cảng thuộc 32 cảng biển Việt Nam

Ngày 09/04/2019, Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Quyết định 616/QĐ-BGTVT về việc công bố danh mục bến cảng thuộc các cảng biển Việt Nam

Tại Danh mục ban hành kèm theo Quyết định này, Việt Nam có 32 cảng biển. Trong đó, mỗi cảng biển gồm các bến cảng như sau:

– Cảng biển Quảng Ninh gồm: Bến cảng Mũi Chùa, Bến cảng Vạn Gia (Khu chuyển tải Vạn Gia), Bến cảng than Cẩm Phả, Bến cảng Nhà máy xi măng Cẩm Phả, Bến cảng tổng hợp Cái Lân, Bến cảng xăng dầu B12, Bến cảng Nhà máy đóng tàu Hạ Long, Bến cảng Hòn Gai, Bến cảng Nhà máy xi măng Hạ Long, Bến cảng Nhà máy xi măng Thăng Long, Bến cảng xăng dầu Cái Lân, Bến cảng chuyên dùng Nhà máy nhiệt điện Thăng Long.

– Cảng biển Nghi Sơn gồm: Bến cảng Lệ Môn, Bến cảng xăng dầu Quảng Hưng, Bến cảng tổng hợp Nghi Sơn, Bến cảng chuyên dụng Nhà máy xi măng Nghi Sơn, Bến cảng Nhiệt điện Nghi Sơn 1, Bến cảng Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Bến cảng Tổng hợp quốc tế Nghi Sơn.

– Cảng biển Đà Nẵng gồm: Bến cảng Tiên Sa, Bến cảng Sông Hàn, Bến cảng Nguyễn Văn Trỗi, Bến cảng Sơn Trà, Bến cảng Hải Sơn, Bến cảng Nại Hiên….

Quyết định 616/QĐ-GTVT có hiệu lực từ ngày 09/04/2019.

9. Từ 11/04/2019, ban hành Tiêu chuẩn, định mức sử dụng phương tiện thuỷ chuyên dùng của các Cảng vụ hàng hải

          Ngày 11/04/2019, Bộ Giao thông Vận tải ra Quyết định 627/QĐ-BGTVT ban hành tiêu chuẩn, định mức sử dụng phương tiện thuỷ chuyên dùng của các cảng vụ hàng hải cụ thể như sau:

– Các cảng vụ hàng hải Quảng Ngãi, Vũng Tàu, Kiên Giang được sử dụng tổng số tàu và cano là 05/cảng vụ, đây là các cảng có định mức sử dụng phương tiện thủy chuyên dùng cao nhất trong các Cảng vụ. Trong đó: Cảng vụ hàng hải Quảng Ngãi được sử dụng 03 tàu, 02 cano; cảng vụ hàng hải Vũng Tàu được sử dụng 01 tàu, 04 cano; cảng vụ hàng hải Kiên Giang được sử dụng 02 tàu, 03 cano.

– Riêng cảng vụ hàng hải Quảng Trị chỉ được sử dụng 02 tàu, không được sử dụng cano, đây là cảng vụ hàng hải có định mức sử dụng phương tiện thủy chuyên dùng thấp nhất trong các cảng vụ Hàng hải.

Quyết định 627/QĐ-BGTVT có hiệu lực từ ngày 11/04/2019.

10. Từ 11/3/2019,  phải kê khai thông tin Kế toán trưởng trong ĐKKD 2019

Ngày 08/01/2019, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư 02/2019/TT-BKHĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 20/2015/TT-BKHĐT ngày 01/12/2015 của Bộ hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp.

Theo đó, các mẫu tại Phụ lục I-1 đến I-5 quy định về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán, cụ thể:

– Trường hợp doanh nghiệp kê khai hình thức hạch toán độc lập tại chỉ tiêu Hình thức hạch toán thì bắt buộc phải kê khai thông tin về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán tại chỉ tiêu Thông tin về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán.

–  Trường hợp doanh nghiệp đang đăng ký kinh doanh, chưa thể ký hợp đồng lao động để thuê Kế toán trưởng hay người Phụ trách kế toán nên không thể kê khai thông tin phần này được thì tại thời điểm đăng ký thành lập doanh nghiệp, người thành lập doanh nghiệp không bắt buộc phải kê khai thông tin về Kế toán trưởng/Phụ trách kế toán trong Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.

          Thông tư 02/2019/TT-BKHĐT có hiệu lực từ ngày 11/03/2019.

11. Từ 03/4/2019 có thể tra cứu quá trình tham gia BHXH, BHYT bằng SMS

Ngày 03/04/2019, Trung tâm công nghệ thông tin ban hành Công văn 330/CNTT-PM triển khai hệ thống tương tác đa phương tiện giữa người dân và doanh nghiệp với cơ quan bảo hiểm xã hội.

Trước hết, người tham gia phải cung cấp số điện thoại cho đơn vị, đại lý nơi mình tham gia để được cập nhập vào cơ sở dữ liệu do cơ quan BHXH quản lý.

Theo Công văn 330/CNTT-PM, chỉ với chiếc điện thoại đơn giản, người dân có thể soạn tin nhắn để tra cứu thời gian đóng BHXH, tra cứu thời gian đóng BHXH theo khoảng thời gian, tra cứu thời gian đóng BHXH theo khoảng thời gian theo năm, tra cứu thời hạn sử dụng thẻ BHYT, tra cứu hồ sơ đã nộp, tình trạng hồ sơ….

Công văn 330/CNTT-PM có hiệu lực thi hành từ ngày 03/04/2019.

12. Từ ngày 28/5/2019, tố cáo sai sự thật có thể bị xử lý hình sự

Ngày 10/4/2019, Chính phủ đã ban hành Nghị định 31/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Tố cáo.

Theo đó, Nghị định này quy định cụ thể 03 hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức có thẩm quyền giải quyết tố cáo đó là khiển trách, cảnh cáo và cách chức.

Riêng đối với hình thức kỷ luật cao nhất là cách chức thì áp dụng đối với người có thẩm quyền giải quyết tố cáo khi có một trong các hành vi vi phạm pháp luật sau đây: Cố ý không giải quyết hoặc cố ý giải quyết tố cáo trái pháp luật gây mất ổn định an ninh, trật tự xã hội; Cố ý bỏ qua các bằng chứng, bỏ lọt các thông tin, tài liệu, làm mất hoặc làm sai lệch hồ sơ vụ việc; Bao che cho người bị tố cáo.

Đặc biệt, cán bộ, công chức có thẩm quyền không áp dụng các biện pháp bảo vệ cần thiết đối với người tố cáo làm người tố cáo bị trả thù, trù dập dẫn đến thương tật hoặc tổn hại sức khỏe với tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên hoặc bị chết sẽ bị cách chức.

Ngoài ra, một trong những nội dung đáng chú ý của Nghị định này là quy định các biện pháp xử lý đối với người tố cáo là cán bộ, công chức, viên chức. Theo đó, cán bộ, công chức, viên chức tùy theo tính chất, mức độ, vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có một trong các hành vi sau:

– Biết rõ việc tố cáo là không đúng sự thật nhưng vẫn tố cáo nhiều lần hoặc biết vụ việc đã được giải quyết đúng chính sách, pháp luật nhưng vẫn tố cáo nhiều lần mà không có bằng chứng chứng minh nội dung tố cáo;

– Cưỡng ép, lôi kéo, kích động, dụ dỗ, mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật.

– Sử dụng họ tên của người khác để tố cáo gây mất đoàn kết nội bộ hoặc ảnh hưởng đến uy tín, hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Nghị định 31/2019/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 28/5/2019

13. Từ 28/3/2019, bắt đầu triển khai vận hành Phần mềm quản lý thu, nộp tạm ứng phí

Ngày 28/03/2019, Bộ Tư pháp ra Quyết định 696/QĐ-BTP ban hành Kế hoạch triển khai Phần mềm quản lý thu, nộp tạm ứng phí.

Theo đó, việc triển khai sử dụng và vận hành Phần mềm quản lý thu, nộp tạm ứng phí do Bộ Tư pháp phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao và các cơ quan Thi hành án dân sự địa phương thực hiện trước ngày 30/05/2019, cụ thể:

–  Nhận bàn giao tài liệu hướng dẫn và tài khoản sử dụng phần mềm quản lý thu, nộp tạm ứng án phí từ Tòa án nhân dân tối cao

+ Đơn vị chủ trì bàn giao: Tòa án nhân dân tối cao (Vụ Tổng hợp).

+ Đơn vị nhận bàn giao: Bộ Tư pháp (Tổng cục Thi hành án dân sự).

–  Xây dựng và tổ chức buổi lễ ký kết văn bản phối hợp triển khai phần mềm trình Lãnh đạo hai cơ quan

+ Đơn vị chủ trì: Tòa án nhân dân tối cao (Vụ Tổng hợp).

+  Đơn vị phối hợp: Bộ Tư pháp (Tổng cục Thi hành án dân sự).

– Tổ chức hướng dẫn sử dụng phần mềm quản lý thu, nộp tạm ứng án phí cho các cơ quan Thi hành án dân sự thuộc Tổng cục Thi hành án dân sự, Bộ Tư pháp

– Đơn vị chủ trì: Tòa án nhân dân tối cao (Vụ Tổng hợp).

– Đơn vị phối hợp: Bộ Tư pháp (Tổng cục Thi hành án dân sự), các cơ quan Thi hành án dân sự địa phương dự trực tuyến tại các điểm cầu Tòa án địa phương.

– Đưa phần mềm vào sử dụng, khai thác tại các cơ quan thi hành án dân sự địa phương

+ Cấp tài khoản cho các cơ quan Thi hành án dân sự

+ Triển khai sử dụng và vận hành Phần mềm

Quyết định 696/QĐ-BTP có hiệu lực kể từ ngày ký, 28/03/2019.

14. Từ 01/5/2019, 6 trường hợp chứng khoán bị huỷ đăng ký giao dịch trên sàn UpCom

Theo Thông tư 13/2019/TT-BTC ngày 15/3/2019 sửa đổi Thông tư 180/2015/TT-BTC hướng dẫn đăng ký giao dịch chứng khoán (CK) trên hệ thống giao dịch cho CK chưa niêm yết, bổ sung 02 trường hợp CK bị huỷ đăng ký giao dịch trên sàn UpCom (nâng tổng số lên thành 06 trường hợp), bao gồm:

– DN cổ phần hóa theo phương thức chào bán CK ra công chúng, đã đăng ký giao dịch trên sàn Upcom và được cấp GCN đăng ký doanh nghiệp sẽ bị hủy đăng ký giao dịch sau 01 năm kể từ ngày không đáp ứng điều kiện sau:

– Điều kiện về vốn hoặc cổ đông theo quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 25 Luật Chứng khoán hoặc cả hai điều kiện trên.

– DN cổ phần hóa đã đăng ký giao dịch trên sàn Upcom và được cấp GCN đăng ký DN trước ngày 01/5/2019 sẽ bị hủy đăng ký giao dịch trong vòng 01 năm kể từ ngày 01/5/2019 nếu không đáp ứng điều kiện về vốn hoặc cổ đông theo quy định tại điểm đ Khoản 1 Điều 6 Thông tư 180.