Dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng lớn đến nhiều ngành, trong đó vận tải biển, khai thác cảng biển và dịch vụ hàng hải chịu tác động không nhỏ.

Lợi nhuận sụt giảm

Đánh giá tác động của Covid-19 đến các ngành và cổ phiếu Việt Nam, Công ty Cổ phần Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) nhận định, dịch Covid-19 chủ yếu sẽ có những tác động tiêu cực trực tiếp và giáp tiếp đến các ngành kinh tế của Việt Nam. Một số ngành bị ảnh hưởng tiêu cực đến có thể kể đến như hàng không, tiêu dùng, cảng biển, vận tải biển, thủy sản, xi măng, dầu khí.

Nhằm kiểm soát dịch bệnh, 16 cảng của Trung Quốc – chiếm đến hơn 80% sản lượng thông cảng cả Trung Quốc – đã bị hoãn thời gian làm việc đến hết ngày 9/2. Ngay cả khi các cảng trở lại hoạt động bình thường thì hoạt động kiểm soát, phòng tránh dịch bệnh như cách ly, khử trùng tàu, hàng, thuyền viên… cũng sẽ kéo dài thời gian xử lý hàng hóa, ảnh hưởng đến năng suất các cảng. Cho đến hiện tại, tác động từ dịch bệnh tới các doanh nghiệp cảng biển, đặc biệt là tại Hải Phòng – nơi đang đảm nhận 40% hàng hóa xuất nhập khẩu sang Trung Quốc, vẫn chưa rõ ràng do hoạt động giao thương đang trong thời kỳ thấp điểm, trái với quãng thời gian trước Tết khi lượng hàng hóa nhiều và cần được giải phóng nhanh.

Nguồn thu thiếu hụt từ hoạt động khai thác cảng được bù đắp bởi hoạt động kho bãi (nhất là kho lạnh) nhờ nhu cầu lưu trữ tăng. Tuy vậy, do công suất kho bãi có hạn, thời gian dịch bệnh nếu kéo dài sẽ làm tăng mức độ tiêu cực tới lợi nhuận của các doanh nghiệp như GMD, VSC, PHP và HAH. Trong trường hợp dịch Covid-19 kéo dài đến hết quý II/2020, BSC cho rằng kết quả hoạt động kinh doanh mảng cốt lõi của các doanh nghiệp cảng biển trong cả năm nhiều khả năng sẽ bằng hoặc giảm nhẹ so với năm 2019.

Trái ngược với các doanh nghiệp cảng biển, doanh nghiệp vận tải biển lại có những tác động tiêu cực được nhìn thấy rõ ràng hơn. Chiếm 7-8% thị phần vận chuyển quốc tế (chủ yếu tại khu vực Đông Á), khối doanh nghiệp vận tải biển hàng rời Việt Nam lại phải đối mặt với việc cắt các chuyến tàu có lịch trình vào Trung Quốc (một số thêm cả vùng lãnh thổ Đài Loan). Đối với thị phần trong nước, hoạt động chuyển hàng xuất khẩu sang Trung Quốc từ Nam ra Bắc đặc biệt là hàng nông sản cũng bị ảnh hưởng tiêu cực. Vì vậy, các doanh nghiệp vận chuyển hàng rời của Việt Nam như VOS, VFR đều khó tránh khỏi việc ghi lợi nhuận sụt giảm trong thời gian bị ảnh hưởng của dịch.

Tìm hướng thoát ra vòng xoáy đại dịch

Ông Hoàng Long, Giám đốc Công ty Vận tải biển Vinalines cho biết, nếu như trước Tết đối với các tàu vận chuyển cỡ supra chúng tôi ký là 43 USD đi châu Phi nhưng hiện nay do dịch bệnh Covid-19, giá sẽ giảm xuống 5-6 USD, tương đương giảm đến 180.000 USD/chuyến/tháng.

Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) đánh giá, dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng lớn đến nhiều ngành trong đó vận tải biển, khai thác cảng biển và dịch vụ hàng hải phải chịu tác động tiêu cực không nhỏ. Đối với Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, chủ yếu hoạt động trên các tuyến Đông Nam Á, Đông Bắc Á, trong đó sản lượng vận tải biển cũng như hàng hóa và doanh thu liên quan đến từ Trung Quốc và Đài Loan (Trung Quốc) tới các cảng biển của VIMC chiếm khoảng 30% cho từng lĩnh vực, kéo theo lĩnh vực dịch vụ hàng hải cũng bị ảnh hưởng tương tự. Nếu dịch bệnh kéo dài hết quý I sang quý II/2020 thì kết quả sản xuất kinh doanh của Tổng công ty sẽ bị ảnh hưởng trầm trọng. Vì vậy, đưa ra các biện pháp ứng phó kịp thời và quyết liệt mới có thể giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19.

Theo tính toán của VIMC, sản lượng 6 tháng đầu năm dự kiến sản lượng vận tải của đội tàu thuộc VIMC sẽ giảm từ 10-15%, để khắc phục được khó khăn trước mắt, VIMC sẽ phải siết chặt kiểm soát chi phí hoạt động. Theo ông Bùi Việt Hoài, Chủ tịch Công ty Cổ phần Vận tải biển Việt Nam, hiện công ty đã rà soát những chi phí chưa cấp bách thì giãn lại sau. Đối với các chi phí hàng ngày, chi phí văn phòng, chi phí quản lý thì cắt giảm những chi phí chưa hợp lý, đồng thời kiểm soát các chi phí trong sản xuất kinh doanh đảm bảo chi đúng chi đủ không lãng phí.

“Chúng tôi cũng đề nghị với các ngân hàng thương mại hạ lãi suất hoặc kéo dài thời gian trả nợ cho các khoản nợ gốc của doanh nghiệp”, ông Bùi Việt Hoài cho biết.

Trước những khó khăn do dịch Covid-19 gây ra, để đảm bảo được hợp đồng, giữ được các đơn hàng, nhiều doanh nghiệp vận tải đã phải vận chuyển hàng qua bên thứ ba đến cảng của những quốc gia khác có mức giá cao. Đồng thời nghiên cứu, lựa chọn đa dạng thêm thị trường, chuyển hướng hoạt động đến các tuyến đường vận tải biển khác để đỡ gánh nặng.

Báo Hải quan