Trong khi quốc tế phát triển các tàu container có dung tích và trọng tải ngày càng lớn, các đội tàu container của Việt Nam còn khá nhỏ.
Việc đầu tư phát triển đội tàu container để vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu luôn được các chuyên gia đánh giá là cấp thiết, để đảm bảo sự chủ động, tính kinh tế và an toàn cho lĩnh vực này.
Đề án phát triển đội tàu vận tải biển quốc tế Việt Nam của Cục Hàng hải VN chỉ ra, đội tàu container của Việt Nam không chỉ ít về số lượng, các yếu tố khác cũng kém so với quốc tế. Chính điều đó khiến vận tải biển quốc tế của Việt Nam phụ thuộc chủ yếu vào các hãng tàu nước ngoài.
Các đội tàu Việt Nam hiện nay đang dần phát triển nhưng còn lạc hậu so với đội tàu thế giới
Cụ thể, trong tổng số 1.032 tàu vận tải hàng hóa, chủ yếu là hàng tàu tổng hợp và hàng rời với số lượng 724 tàu (chiếm 77%). Các tàu này có độ tuổi trung bình khoảng 16,8 tuổi. Tàu chở hàng dầu, hóa chất có 186 tàu (chiếm 18%). Trong khi, đội tàu container chỉ có 39 tàu (chiếm 3,77%).
Đối với cỡ tàu trên 30.000 GT, chỉ có 14 tàu hàng rời, 27 tàu chở dầu và hóa chất, 1 tàu chở khách, không có tàu container.
Với cỡ tàu dưới 5.000 GT, chủ yếu là tàu hàng tổng hợp và hàng rời (585 tàu), tàu chở dầu và hóa chất (95 tàu), tàu chở khách (63 tàu), tàu chở khí hóa lỏng (17 tàu) và cuối cùng là tàu container 7 tàu.
Theo nhận định, nhóm tàu container của Việt Nam chỉ có 0,43 triệu DWT, chiếm 4,1% trên tổng trọng tải và gần như không có tăng trưởng trong giai đoạn 2016 – 2021.
Trên thực tế, thời gian qua, các chủ tàu Việt Nam đã đầu tư mua thêm 2 tàu container, nâng số lượng tàu container lên 41 tàu.
Trong khi các hãng tàu thế giới khai thác tàu trọng tải và dung tích lớn, tàu container của Việt Nam còn nhỏ
Độ tuổi trung bình của nhóm tàu tàu container là 17,7 tuổi. Hiện nay, tàu cũ nhất đóng năm 1995 và tàu mới nhất đóng năm 2012. Trong số đó, có 21 tàu dưới 500 TEUs, 18 tàu từ 500 đến 1.000 TEUs và có 6 tàu trên 1.000 TEUs. Mức tổng của đội tàu container là 25.277 TEUs, trọng tải 501.132 tấn.
Có thể thấy, đội tàu container Việt Nam hiện nay đang lạc hậu so với nhu cầu cũng như xu hướng phát triển của thế giới. Trên thế giới, các hãng tàu hiện khai thác cỡ tàu phổ biến là 3.000 TEUs trở lên đến 24.000 TEUs.
Cũng bởi thế, đội tàu container chỉ có khả năng đảm nhận thị trường nội địa và hoạt động tuyến quốc tế ngắn đi Hồng Kông, không cạnh tranh được với các hãng tàu nước ngoài ở tuyến quốc tế.
Thực tế hiện nay, chỉ còn hãng tàu Hải An khai thác tuyến đi Hồng Kông. Còn các tuyến quốc tế khác đi Singapore, Trung Quốc,… đã được các hãng tàu Việt Nam cho hãng tàu nước ngoài thuê khai thác. Ngoài ra, có 1 tàu được VIMC mới đưa vào khai thác thử nghiệm tuyến Việt Nam – Malaysia – Ấn Độ cuối năm 2021.
