Dự kiến từ quý I/2025, giai đoạn 1 của hai dự án bến container 3, 4 và 5, 6 tại Lạch Huyện (Hải Phòng) sẽ đưa vào khai thác. Theo chuyên gia, các cảng biển trong khu vực sẽ bắt đầu một cuộc đua mới về cạnh tranh nguồn hàng.

Tăng tốc hoàn thành các bến cảng mới

Những ngày cuối năm 2024, khu vực bến container 3,4 và bến 5, 6 cảng Lạch Huyện không khí thi công hối hả hơn khi được tăng cường nhân lực để sớm đưa giai đoạn 1 vào khai thác.

Trong đó, bến container số 3 và số 4 do Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng làm chủ đầu tư đang gấp rút hoàn thành các hạng mục còn lại.

Hiện lô 8 thiết bị cần cẩu giàn bánh lốp (RTG) đầu tiên đã về bến container số 3 và 4. Hướng tới phát triển cảng xanh, các thiết bị chuyên dụng xếp dỡ container của cảng đều ứng dụng công nghệ hiện đại và tiết kiệm năng lượng, sử dụng 100% năng lượng điện. Trong tháng 12, các thiết bị cần cẩu, giàn cầu tàu chuyên dụng (STS) cũng sẽ được tiếp tục được lắp đặt.

Tương tự, bến 5, 6 do Công ty CP Tập đoàn Hateco là nhà đầu tư cũng đang tăng tốc, hoàn thiện những công đoạn cuối cùng để đưa vào vận hành khai thác trong quý I/2025. Ngoài các hạng mục thi công, cảng cũng đã đầu tư những trang thiết bị xếp dỡ đầu tiên.

Theo tìm hiểu, bến 5, 6 đã đón 3 thiết bị cẩu STS thế hệ mới sử dụng năng lượng điện, với tầm với làm hàng đến 24 hàng container (tương đương với cỡ tàu container lớn nhất thế giới hiện nay). Đây là chuyến đầu tiên trong tổng số 3 chuyến thuộc lô hàng bao gồm 5 cẩu STS và 14 cẩu RTG.

Vận chuyển hàng sang châu Âu, Mỹ không cần trung chuyển

Theo các chuyên gia, những bến cảng mới sắp được đưa vào khai thác tại Lạch Huyện trong quý đầu năm 2025 sẽ giúp nâng cao năng lực hàng hoá thông qua cảng biển Hải Phòng.

Điều này càng có ý nghĩa khi sản lượng hàng hoá qua khu vực liên tục tăng trưởng. Thống kê của Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng, 5 năm qua, sản lượng hàng hoá qua cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng (TC-HICT) với 2 bến tại Lạch Huyện đã tăng từ hơn 431.000 Teu vào năm 2019 lên hơn 1,4 triệu Teu (tính tới đầu tháng 12/2024).

Việc bến 1, 2 cảng TC – HICT có lượng hàng thông qua đã vượt công suất thiết kế cho thấy tiềm năng lớn tại cảng biển nơi đây.

Tại Lạch Huyện hiện nay, bến cảng số 1, 2 (TC-HICT) có quy mô gồm 2 bến cảng container dài 750m. Cảng có thể tiếp nhận tàu container, tàu tổng hợp trọng tải 100.000 DWT đầy tải, công suất thiết kế ban đầu khoảng 1,1 triệu Teu/năm. Doanh nghiệp đang đầu tư, bổ sung thiết bị để nâng công suất thiết kế lên khoảng 1,4 triệu Teu/năm.

Dự án bến số 3, 4 có quy mô gồm 750m bến cho tàu 100.000 DWT (khoảng 8.000 Teu) và công suất thiết kế khoảng 1,1 triệu Teu/năm.

Bến số 5, 6 có quy mô 2 bến có chiều dài 900m (450m/bến) tiếp nhận cỡ tàu container đến 12.000 Teu – 18.000 Teu. Ngoài ra, tại đây còn có 1 bến sà lan tiếp nhận sà lan sức chở 160 Teu, cùng hệ thống kho bãi, hạ tầng phục vụ cảng.

Có thêm những bến cảng mới hoạt động tại Lạch Huyện sẽ giúp vận chuyển hàng hóa trực tiếp sang châu Mỹ, châu Âu không cần trung chuyển qua nước thứ ba. Qua đó, giúp giảm thời gian, chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh hàng hóa Việt Nam.

Tuy nhiên, điều này cũng có thể tạo nên những sự phát triển mới của cảng biển Hải Phòng. Trong đó, không loại trừ khả năng có xu hướng dịch chuyển hàng hoá từ các cảng trong sông Cấm ra cảng nước sâu Lạch Huyện, tạo nên cuộc đua mới trong việc cạnh tranh nguồn hàng.

Cần đồng bộ hạ tầng giao thông

Tổng thư ký Hiệp hội Cảng biển VN (VPA) Hồ Kim Lân đánh giá, có thêm các bến cảng mới tại Lạch Huyện có thể giúp năng lực thông qua hàng hóa tại đây tăng lên bằng sản lượng hàng qua khu vực Đình Vũ hiện có.

Theo ông Lân, do tại Lạch Huyện đang chỉ có bến 1, 2 hoạt động nên phần lớn container tập trung tại các cảng khu vực Đình Vũ. Tuy nhiên, luồng hàng hải vào các cảng tại Đình Vũ có mớn nước còn nông (khoảng -7.2m) nên nếu có thêm bến hoạt động, cảng nước sâu Lạch Huyện sẽ dễ thu hút các hãng tàu và chủ hàng.

“Các cảng nước sâu có thể tiếp nhận tàu hàng lớn, giúp giảm giá thành vận chuyển, giảm chi phí logistics, có lợi cho nhiều bên. Đây chính là lợi thế trong cạnh tranh của cảng tại Lạch Huyện so với các cảng phía trong sông Cấm”, ông Lân khẳng định.

Mặc dù vậy, ông Lân vẫn băn khoăn với những bất cập về tính đồng bộ trong hạ tầng giao thông kết nối.

Cụ thể, đường vào Lạch Huyện hiện nay chỉ có duy nhất cầu Tân Vũ – Lạch Huyện. Nếu có thêm các bến mới hoạt động, việc chỉ có một cầu lưu thông có thể không đáp ứng yêu cầu, gây tắc nghẽn.

“Trường hợp giao thông không thuận lợi, hàng hoá có thể vẫn ở lại khu vực Đình Vũ. Đây là trở ngại với cảng biển tại Lạch Huyện nếu nhà nước chưa kịp đầu tư xây thêm cầu mới”, ông Lân phân tích.

Với hệ thống hơn 40 bến cảng trải dài từ khu vực Lạch Huyện tới các cảng trên sông Cấm, những ngày cuối năm 2024, cảng biển Hải Phòng tấp nập hàng trăm chuyến tàu thuyền ra vào mỗi ngày.

Tại Quy hoạch Tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, cảng biển Hải Phòng là cảng biển đặc biệt trong hệ thống cảng quốc gia với các chức năng cảng cửa ngõ quốc tế, cảng tổng hợp quốc gia. Sản lượng hàng hóa thông qua năm 2030 dự kiến đạt 305 – 367 triệu tấn, tăng trưởng từ 5 – 5,3%/năm.

Báo Giao thông