Sau tình trạng khan hiếm container rỗng thời điểm dịch Covid-19, vận tải biển đối mặt tình trạng mới là dư thừa vỏ container.
Cảng biển quá tải container
Theo CNBC, nhiều bãi chứa container của thế giới đang đối mặt với tình trạng chật cứng các vỏ container. Thậm chí, nhiều đơn vị phải từ chối tiếp nhận thêm những khách hàng mới.
Christian Roeloffs, Giám đốc điều hành của nền tảng mua và bán container trực tuyến Container xChange cho biết, hiện không có đủ không gian kho để chứa tất cả các container. Số lượng container tồn kho nhiều lên trên thị trường sẽ tiếp tục gây áp lực đối với các kho trong những tháng tới.
Tình trạng giảm cầu trên thế giới khiến vận tải biển đối mặt với tình trạng dư thừa container
Để xử lý tình trạng đầy và quá tải các kho hàng, nhiều cảng biển trên thế giới đã bắt đầu thu phí với các container rỗng nằm tại bãi hơn 7 ngày. Thực tế, các vỏ container rỗng thường bị nằm lại trong nhiều tuần liên tục. Số lượng lớn các container tại cảng khiến các doanh nghiệp kinh doanh kho bãi không đủ chỗ chứa hàng.
Giới chuyên gia lo ngại, đây chính là dấu hiệu của cuộc suy thoái kinh tế sắp xảy ra, khi nhu cầu tiêu dùng đã giảm bớt. Một phát ngôn viên của Container xChange cho hay, thị trường đang đi xuống do nhu cầu của người tiêu dùng ít đi vì những yếu tố như lo ngại suy thoái kinh tế và rủi ro lạm phát. Do đó, đã có sự sụt giảm đáng kể trong nhu cầu của người tiêu dùng, dẫn đến nhu cầu vận chuyển hàng hóa ít hơn.
Đây cũng là nhận định của ông Nguyễn Duy Minh – Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam. Theo ông Minh, thương mại toàn cầu giảm nên lượng hàng hóa vận tải cũng giảm sút, trong đó có Việt Nam. Từ đây, tình trạng dư thừa container cũng đang xảy ra tại Việt Nam. Đáng chú ý, Việt Nam cũng đang trở thành “điểm đến” mà các container rỗng đổ về.
Lý giải về điều này, ông Minh cho biết Việt Nam có phí lưu kho bãi rẻ nhất thế giới, thậm chí miễn phí. Điều này gây ảnh hưởng trực tiếp tới các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lưu kho, depot (cảng cạn).
Giá lưu bãi rẻ, doanh nghiệp Việt dễ chịu thiệt
Tại Hải Phòng hiện nay, việc lưu kho bãi cho các container rỗng gần như miễn phí
Theo phân tích của ông Trần Viết Mạnh – Phó Giám đốc CTCP Cảng Nam Đình Vũ, sức cầu của Châu Âu và thị trường Trung Quốc đang giảm mạnh. Chính sách Zero Covid của Trung Quốc cũng làm gián đoạn chuỗi cung ứng, kết hợp cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine gây ảnh hưởng lớn tới thị trường toàn cầu.
Ông Mạnh cho hay vào thời điểm cuối quý III hàng năm là lúc thị trường hàng hóa sôi động nhất. Lượng hàng hóa xuất đi rất lớn để phục vụ cho mùa Giáng sinh, từ các mặt hàng như quần áo, giầy dép, đồ linh kiện điện tử…
Nhưng năm nay, thị trường gần như “đóng băng”, kéo theo sự sụt giảm tương ứng về nhu cầu container trên toàn cầu, và lượng container rỗng có xu hướng dịch chuyển về Việt Nam theo hướng dài hạn do tại nhiều cảng quốc tế, không cho container rỗng trong cảng vì tiền thuê đất, phí lưu bãi rất lớn…
“Việc lượng vỏ container đổ về Việt Nam là cơ hội nhưng cũng là thách thức. Trường hợp container để quá lâu, tiền thuê đất mà DN phải gánh rất lớn. Khi các hãng tàu có nhu cầu xuất rỗng ra nước ngoài, đơn vị kho bãi phải tổ chức vận chuyển và chỉ thu được phí nâng container. Từ đây, nguy cơ thu khó bù chi. Nhưng nếu có chính sách tốt để tăng giá lưu bãi, doanh nghiệp sẽ tăng được nguồn thu”, lãnh đạo Cảng Nam Đình Vũ nói và cho biết thêm, các cảng tại miền Bắc và miền Nam hiện nay gần như đã hết diện tích chất xếp ở các kho bãi.
Ngay kho bãi của doanh nghiệp này hiện cũng đã được lấp đầy khoảng 80%. Thế nhưng, các doanh nghiệp không thu được tiền, hoặc thu được rất ít và không đủ bù chi. Bởi vậy, cần có chính sách đồng đều để tăng giá lưu bãi vì container rỗng chiếm diện tích như một container bình thường.
Đồng thời, ông Mạnh tiết lộ hiện một số doanh nghiệp đang trong giai đoạn đàm phán với các hãng tàu để chia sẻ về vấn đề lưu kho bãi cho container rỗng. Doanh nghiệp kinh doanh kho bãi, depot chỉ thu được phí TSC và có chăng có thêm phí nâng rỗng, hạ hàng.
Theo khảo sát của PV Báo Giao thông, nhiều depot, kho bãi của không ít doanh nghiệp cảng biển tại Hải Phòng hiện nay đang được lấp đầy bởi các vỏ container. Ông Cáp Trọng Cường – Giám đốc Công ty CP Cảng xanh VIP thông tin, ngoài tình trạng dư thừa container rỗng, mức giá thuê vỏ container hiện nay cũng giảm. Các hãng tàu gần như chỉ vận tải vỏ container về Việt Nam để lưu trữ.
“Với các tuyến nội Á, trước đây khan hiếm container rỗng, giá thuê được khoảng 30 USD/vỏ. Nhưng hiện nay, mức giá đang có xu hướng giảm và thậm chí giá bao gồm luôn cả một số loại phí khác như TSC. Với mức giá đó, các hãng tàu có thể bị lỗ phí xếp dỡ khi sang các cảng quốc tế, nhất là trong bối cảnh cước vận tải giảm”, ông Cường cho hay.
Cũng theo ông Cường, hiện nhà nước chưa có chính sách can thiệp sâu vào mức giá liên quan tới container nên còn tương đối hỗn loạn. “Tại Hải Phòng, một số kho bãi tăng phí nâng hạ vô tội vạ. Tuy nhiên, đây là vấn đề giữa hãng tàu và đơn vị quản lý container”, ông Cường chia sẻ.