(HPĐT)- Trong ngày 5-4, khu bến cảng Lạch Huyện sôi động hơn ngày thường khi bến cảng số 5, 6 với công suất lên tới 2,2 triệu Teu/năm của Tập đoàn Hateco chính thức đưa vào khai thác. Cùng thời điểm trên, bến cảng số 3, Cảng HTIT đón chuyến tàu thử nghiệm đầu tiên của hãng tàu MSC, tạo tiền đề đưa bến vào khai thác chính thức trong tháng 4 này. Với việc 6 bến cảng nước sâu tại Lạch Huyện khai thác đầy đủ, cảng biển Hải Phòng đứng trước bước ngoặt lớn, cơ hội để tái cấu trúc, vươn lên mạnh mẽ.
Rộn ràng bến cảng nước sâu
Sau tiếng còi tàu hú vang, đúng 8 giờ 30 phút, sáng 5-4, tàu container mang tên GREENVILLE, quốc tịch Malta, chiều dài 272 m, tải trọng 93.787 DWT của hãng tàu Mediterranean Shipping Company S.A (MSC) cập bến cảng số 3, khu bến Lạch Huyện an toàn. Sau khi hoàn thành thao tác làm dây neo tàu, công nhân nhanh chóng phối hợp bốc xếp hàng hóa. Những chiếc cần trục sơn màu vàng (màu sơn truyền thống của Cảng Hải Phòng) có tầm với 24 hàng container vươn dài chuyển hàng lên xe đầu kéo đưa về kho bãi. Trong thời gian chưa đến ½ ngày, 2.043 Teu hàng hóa trên tàu được bốc xếp an toàn. Tổng giám đốc Công ty TNHH Cảng quốc tế TIL Cảng Hải Phòng (HTIT) Ngô Trung Hiếu cho biết: Bến cảng số 3 đón chuyến tàu đầu tiên làm hàng chỉ 5 ngày sau khi có quyết định mở bến của Cục Hàng hải và Đường thuỷ Việt Nam (Bộ Xây dựng) thể hiện quyết tâm rất lớn của chủ đầu tư cũng như hãng tàu. Cùng với việc đón chuyến tàu đầu tiên, đơn vị tiếp nhận 6 cần trục STS, 24 cần trục RTG, xe ô tô đầu kéo và sơ mi rơ moóc chuyên dụng, xe nâng hàng container 45 tấn… chính thức khai thác trong tháng 4 này.
Sau hơn 30 tháng thi công (khởi công tháng 8-2022) và 2 tháng vận hành thử nghiệm, sáng 5-4, Cảng container quốc tế Hateco Hải Phòng (HHIT) chính thức khai thác 2 bến cảng số 5, 6 tại khu bến Lạch Huyện. Với quy mô gần 73 ha, trong đó, bến chính dài 900 m và bến sà lan 300 m, Cảng HHIT có khả năng tiếp nhận đồng thời 2 tàu container lớn nhất thế giới, công suất khai thác đạt 2,2 triệu Teu/năm, khẳng định vị thế là cảng nước sâu lớn nhất và hiện đại nhất miền Bắc. Cảng Hateco sở hữu 10 cẩu bờ STS (ship-to-shore) tầm với 24 hàng container, cùng 36 cẩu e-RTG chạy điện, giúp nâng hạ hàng hóa nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm năng lượng. Cảng thiết kế có tới 1.350 ổ cắm container lạnh để đáp ứng nhu cầu lưu trữ và bảo quản hàng hóa đặc biệt, bảo đảm chuỗi cung ứng không gián đoạn.
Để tận dụng tối đa kết cấu hạ tầng hàng hải hiện hữu, duy trì các tuyến dịch vụ đang khai thác ổn định của các hãng tàu biển, góp phần phát triển kinh tế – xã hội của thành phố, miền Bắc và cả nước, cuối tháng 3 vừa qua, Bộ Xây dựng thống nhất chủ trương cho phép Cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng (TC- HICT) tiếp nhận tàu container trọng tải đến 160.000DWT giảm tải vào, rời cảng.
Tăng cường liên kết, cải thiện dịch vụ
Cùng với việc đưa vào khai thác đầy đủ bến tại Khu bến Lạch Huyện, trong 3 tháng đầu năm 2025, khu vực cảng biển Hải Phòng chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của tuyến dịch vụ mới khi các hãng tàu cấu trúc lại liên minh. Cụ thể, như Cảng Hải Phòng mở mới 2 tuyến dịch vụ là: IQH và Cảng Vịnh Bắc Bộ (Quảng Tây, Trung Quốc)- Cảng Hải Phòng- Cảng Kolkata (Ấn Độ). Nhờ đó, 3 tháng năm 2025, Cảng Hải Phòng duy trì sự tăng trưởng, với sản lượng container tăng 3% và hàng ngoài container tăng 68%, sản lượng ô tô qua cảng Tân Vũ tăng 50%… so với quý 1 năm 2024. Bên cạnh đó, dù mới khai thác, Cảng HHIT đón 2 tuyến dịch vụ CHINOOK của hãng tàu MSC và GEMINI TP11 thuộc liên minh hãng tàu Maersk và Hapag Lloyd khai thác, giúp nâng cao kết nối và tối ưu hóa cạnh tranh hàng hóa xuất khẩu. Với lợi thế đi trước, Cảng TCHICT hiện đang duy trì 7 tuyến dịch vụ đi thẳng đến Hoa Kỳ (5 tuyến đi bờ Tây và 2 tuyến đi bờ Đông) với các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là điện tử, may mặc, giày da… Riêng năm 2024, trong tổng số 1,6 triệu Teu hàng hóa thông qua bến cảng TCHICT, hàng đi Hoa Kỳ đạt khoảng 0,9 triệu Teu.
Việc đưa vào khai thác đồng bộ các bến cảng nước sâu tại Lạch Huyện giúp thu hút các tuyến dịch vụ trực tiếp đi châu Âu, châu Mỹ, khẳng định vị thế cảng biển Hải Phòng trong chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu. Trước những biến động khi Hoa Kỳ thay đổi chính sách thuế với hàng nhập khẩu, sản lượng hàng hóa xuất nhập khẩu đi Hoa Kỳ chịu nhiều tác động. Theo nhận định của doanh nghiệp khai thác cảng, trước mắt các hãng tàu sẽ cắt, giảm, gộp tuyến để tối ưu hiệu quả khai thác. Ứng phó với tình huống trên, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam có chỉ đạo doanh nghiệp khai thác cảng, xem xét phương án tạo điều kiện thuận lợi chủ hàng, hãng tàu, ưu tiên bốc xếp các lô hàng xuất khẩu; các cảng theo dõi và có kế hoạch ứng phó với việc hàng container bị tồn đọng. Đồng thời, kiến nghị các địa phương xem xét phương án giảm, ưu đãi về phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển để giúp doanh nghiệp xuất khẩu vượt qua khó khăn.
Để cảng biển Hải Phòng trở thành lựa chọn của nhiều hãng tàu, nhất là khu vực cảng nước sâu Lạch Huyện cần tăng cường liên kết khai thác, tránh tình trạng “đèn nhà ai nhà ấy rạng”. Bởi hiện, Khu bến Lạch Huyện có 6 bến do 3 đơn vị khai thác riêng lẻ với tổng chiều dài bến 2,4 km, khu vũng quay tàu chồng lấn ảnh hưởng hiệu quả sử dụng kết cấu hạ tầng bến cảng. Các doanh nghiệp khai thác cảng đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, cải tiến quy trình xếp dỡ hàng hóa, góp phần giảm giá thành, tăng năng lực cạnh tranh.